Projekt zmieniający wizerunek cmentarza w Dębowej zakończony

Żydowska nekropolia w Dębowej, która powstała w 1814 roku, w ostatnich latach nie była wizytówką miejscowości. W czasie II wojny światowej teren został przejęty przez Gestapo, a po wojnie został upaństwowiony. W czasach Polski Ludowej praktycznie rozkradziono większą część nagrobków, prawdopodobnie w celu obróbki kamieniarskiej na nowe nagrobki. Ostatnim czasem teren praktycznie zarósł roślinnością i był zdewastowany. Końcem roku 2019 pojawiła się inicjatywa oczyszczenia terenu cmentarza.

Już początkiem 2020 r. wykarczowaliśmy teren z roślinności, usunęliśmy obumarłe i połamane drzewa, oraz usunęliśmy śmieci.

Dzięki grantowi w wysokości 6000 zł ze Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny udało się zlecić montaż ogrodzenia (ok. 250 mb) wokół cmentarza. Z pomocą przyszedł też lokalny biznes – firma Betafence Sp. z o.o. z Kotlarni ufundowała materiał na wykonanie ogrodzenia. Wtedy prace nabrały tempa. Prace zakończono w lipcu. Koszt wykonania ogrodzenia to 7995 zł (w tym 6000 zł dotacji SŻIH, wkład własny Gminy to 1995 zł).

Po wykonaniu ogrodzenia działki cmentarza rozpoczęto przygotowania do wydania ulotki i tablic informacyjnych przybliżających historię kozielskich Żydów i cmentarza w Dębowej. W tzw. międzyczasie przetransportowaliśmy z Muzeum Ziemi Kozielskiej znajdują się w depozycie muzeum 3 nagrobki pochodzące z cmentarza w Dębowej, które zostały odnalezione w Rybniku i zabezpieczone. Osiągnięto porozumienie by nagrobki wróciły na ogrodzony cmentarz w Dębowej, co też stało się faktem w październiku br. Końcem października zawisły też na ogrodzeniu cmentarza 3 tablice informacyjno-edukacyjne, oraz wydana została ulotka, która trafiła m.in. do szkół, czy Muzeum Ziemi Kozielskiej.

Finałem realizacji projektu był konferencja on-line, która odbyła się 26 listopada. Przedstawiono na niej etapy realizacji projektu i przemiany, jakiej doświadczyła nekropoli, ale także historię żydów kozielskich (referował Bolesław Bezeg z Muzeum Ziemi Kozielskiej) oraz cmentarza w Dębowej (referował Sławomir Pastuszka, historyk-judaista, doktorant UJ).  W konferencji wzięło udział w sumie ok. 20 osób. Nagranie z konferencji dostępne jest na profilu Facebookowym cmentarza .

Na tym zakończono projekt. Ale to nie oznacza końca dbania o cmentarz. Już teraz mamy deklaracje wolontariuszy gotowych dbać o porządek na cmentarzu w przyszłości.

Dziękujemy grantodawcom i sponsorom.